လြဴးေကာင္ ေခၚ ေတာေတာင္ေစာင့္နတ္ ပူေဇာ္ပသျခင္း။

  ပအို၀္းမုဆိုးတို႔သည္ တစ္ႏွစ္တႀကိမ္ စပါးရိတ္သိမ္းၿပီးအခ်ိန္ တန္ေဆာင္မုန္းလႏွင့္ နက္ေတာ္လမ်ားတြင္ ေတာေတာင္ေစာင့္နတ္ကို ပူေဇာ္ပသသည့္ ဓေလ့တစ္ခုရွိသည္။ သီးသန္႔ေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားသည္ မရွိပါ။ မိမိတို႔ေဒသရွိ ပတ္စဥ္ေစ်းေန႔ မတိုင္ခင္ တရက္အႀကိဳတြင္ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိသည္။ ထိုေန႔ မနက္ပိုင္းတြင္ မုဆိုးအဖဲြ႕မ်ားသည္ ရြာ၌ တအိမ္ၿပီးတအိမ္ ပိုက္ဆံ အလွဴခံၿပီး ထိုအလွဴခံရသည့္ေငြျဖင့္ ေတာေတာင္နတ္ကို ပူေဇာ္ပသရန္ လိုအပ္သည့္ ပစၥည္းမ်ားကို ၀ယ္ယူခဲ့သည္။ ေတာေတာင္ေစာင့္နတ္ ပူေဇာ္ပသရန္ အတြက္ ကုန္းသတၱ၀ါအသားမ်ား မပါေစရေခ်။ ေရသတၱ၀ါမ်ားသာ ပူေဇာ္ပသရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ေခ်ာင္းမွ ဖမ္းထားေသာ ငါးလတ္လတ္ဆတ္ဆတ္မ်ားကို မပြန္းပဲ့ေအာင္ တုတ္ေခ်ာင္းကေလးမ်ားျဖင့္ သီကာ မီးခဲေပၚကင္ထားရသည္။ ၎ကို ၀ါးက်ည္ေထာက္ထဲ့၍ နတ္မ်ားပူေဇာ္ပသရန္ သတ္မွတ္ထားေသာေနရာသို႔ ယူသြားၾကသည္။ ေတာနက္ႀကီး၌ ေတာေတာင္ေစာင့္နတ္ ပူေဇာ္ပသမည့္ေနရာတြင္ ေရထြက္သည့္ေနရာ၏ အနီးတ၀ိုက္တြင္ ျဖစ္ရမည္။

ထိုေန႔တြင္ ရြာတြင္းရွိ မုဆိုးမ်ားသည္ မိမိတို႔လက္နက္မ်ားႏွင့္ ထမင္းထုတ္မ်ား ယူေဆာင္ၾကၿပီး ေတာနက္သုိ႔ ထြက္ခြာသြားၾကသည္။ ထိုေတာေတာင္ေစာင့္နတ္ ပူေဇာ္ပသရန္ ရြာမွ စတင္ထြက္ခြာလာသည့္အခ်ိန္မွ နတ္ပူေဇာ္ပသၿပီးသည္အထိ ပါ၀င္ေသာ မုဆိုးအားလံုးသည္ ေျပာဆိုမႈအမူအရာေတြ ေရွာင္ရန္ စည္းကမ္းသတ္မတ္ထားသည္။ ၎တို႔မွာ တစ္ဦးကိုတစ္ဦးေဆးလိပ္ေတာင္းေသာက္ျခင္း၊ သားေကာင္ရရင္ ဘယ္လုိေ၀မွ်မည္ စသည့္တို႔ ႀကိဳေျပာျခင္း၊ ပူေဇာ္ပသထားသည့္ အရက္၊ ထမင္း၊ ငါးမ်ား ေရာေမြထားေသာ အစာမ်ားကို အတူတကြစားေနၾကခ်ိန္တြင္ ရြံ႕ယြန္သည္ဟု ေျပာဆိုျခင္း၊ ဆဲဆိုျခင္း စသည္အမႈအရာမ်ားကို ေရွာင္ရပါသည္။

နတ္ပူေဇာ္ပသမည့္ေနရာသို႔ ေရာက္ေသာအခါ မည္သည့္သစ္ပင္ႀကီးအနားတြင္ ပူေဇာ္ပသရမည္ကို မုဆိုးေခါင္းေဆာင္က (ၿခဲ.ဗန္)ေခၚ ေဗဒင္တြက္သည့္သေဘာ ျပဳလုပ္ၿပီး ေနရာသတ္မွတ္လိုက္သည္။ ထိုေနရာကို နတ္မ်ားပူေဇာ္ပသရန္ စင္ေလးတစ္စင္ေဆာက္ေပးရသည္။ ထိုစင္ေလးကုိ ေဆာက္ရန္အတြက္ သစ္အေပ်ာ့စားမ်ဳိးျဖစ္ေသာ ပအို၀္းအေခၚ ဟန္းသခူ၊ လိုက္ထ်ာ၊ ပကုမ္း၊ ေသင္းလား စသည့္သစ္ေလးမ်ဳိးကို ေရြးၿပီးေဆာက္ေပးရသည္။ ဤစင္ေပၚႏွင့္ အနီးတ၀ိုက္တြင္ တဒတ္လား ေခၚ အရြက္တစ္မ်ဳိးကို ခင္းၿပီး ၎ေပၚတြင္ နတ္မ်ားပူေဇာ္ပသရန္ ယူေဆာင္လာေသာ ထမင္းထုပ္၊ ငါးကင္၊ အရက္ စသည္ျဖင့္ ခင္းခ်ထားရသည္။ ထိုစင္၏ ေဘးတြင္ မုဆိုးတို႔ ယူေဆာင္လာေသာ လက္နက္အားလံုးကို တန္းစီထားရသည္။ မုဆိုးေခါင္းေဆာင္က အရက္ထဲ့ထားေသာ ၀ါးက်ဥ္ေထာက္ကို ယူၿပီး ခ်ထားေသာ အစားအစာႏွင့္ လက္နက္မ်ားေပၚတြင္ အရက္ျဖင့္ ေလာင္းခ်လိုက္သည္။

ထိုေနာက္ မုဆိုးေခါင္းေဆာင္က မိမိတို႔ ႏွစ္စဥ္ အမည္းလိုက္ေလ့ရွိေသာ ေတာေတာင္မ်ားအားလံုး၏ နတ္မ်ားကို ပိုးေကာင္အျဖစ္ အဓိဌာန္ျပဳၿပီး လက္ျဖန္႔၍ ဖိတ္ေခၚသည္။ ေတာင္တစ္ေတာင္ကို ပိုးတစ္ေကာင္ဟု သတ္မွတ္သည္။ သတ္မွတ္ထားေသာ ပိုးေကာင္အရည္အတြက္ မျပည့္မျခင္း မုဆိုးေခါင္းေဆာင္က လက္ဆက္ျဖန္႔ထားရသည္။ ပိုးေကာင္အရည္အတြက္ ျပည့္ၿပီဆိုပါက ၎ေနရာ၌ လာသည့္ပိုးေကာင္မ်ားအနက္ အဆိပ္မရွိေသာ ပိုးေကာင္တစ္ေကာင္ေကာင္သည္ ျဖန္႔ထားသည့္ လက္ေပၚေရာက္သည္ႏွင့္ ဖမ္းရသည္။ အဆိပ္ရွိေသာ ပိုးေကာင္ကုိ ဖမ္းပါက ထိုႏွစ္တြင္ သားေကာင္မ်ားသည္ လူတို႔ကုိ အႏၱာရယ္ေပးတတ္ျခင္း မုဆိုးအခ်င္းခ်င္း ပစ္မွားျခင္း ျဖစ္တတ္သည္ဟု ယူဆၾကသည္။ မုဆိုးေခါင္းေဆာင္သည္ ပိုးေကာင္ကို ဖမ္းမိၿပီဆိုသည္ႏွင့္ ေအာင္ၿပီေဟ့ ေအာ္ၿပီး အျခားေသာ မုဆိုးငယ္မ်ားထံသို႔ လက္ထဲ့ဆုပ္ဖမ္းထားေသာ ပိုးေကာင္ကို ျဖန္႔ျပရသည္။

ဤသို႔ျဖန္႔ျပရာတြင္ လက္၌ ပိုးေကာင္မရွိပါက ထိုႏွစ္တြင္ သားေကာင္ရွားပါးသည့္အျပင္ ေတာင္ယာလုပ္ငန္းခြင္၌ ဓါး၊ ေပါက္ျပားကိုင္ရာတြင္လည္း အႏၱာရယ္မ်ားသည္ဟု ယူဆသည္။ ထို႔အျပင္ မုဆိုးေခါင္းေဆာင္က အက်င့္စရိတၱမေကာင္းမႈႏွင့္ သစၥာကတိမရွိ၍ ပိုးေကာင္ကို ဖမ္းမမိျခင္းျဖစ္သည္ဟု မုဆိုးငယ္မ်ားက ယူဆသည္။ အကယ္၍ ပိုးေကာင္ကို ဖမ္းမိပါက ထိုႏွစ္တြင္ သားေကာင္ေပါမ်ားၿပီး ေတာင္ယာလုပ္ငန္းခြင္၌ ဓါး၊ ေပါက္ျပားကိုင္ရာတြင္လည္း အႏၱာရယ္ကင္းရွင္းသည္ဟု ယူဆသည္။ ပိုးေကာင္ဖမ္းသည့္ အစီအစဥ္ၿပီးသည့္ေနာက္တြင္ မုဆိုးေခါင္းေဆာင္သည္ မုဆိုးငယ္မ်ား၏ လက္နက္မ်ားကို ျပန္အပ္ၿပီး ခ်ခင္းထားေသာ ထမင္းမ်ားကို အတူတကြစားၾကသည္။ ထိုေနာက္ ထိုႏွစ္အတြက္ ပထမဦးဆံုးေသာ အမဲလိုက္သည့္ ေန႔အျဖစ္ ေတာေတာင္ထဲ့သို႔ အဖဲြ႕လိုက္ အမည္းလိုက္ ထြက္သြားၾကသည္။

မွတ္ခ်က္
ဤေဆာင္းပါးကို ၂၀၀၈ခုႏွစ္တြင္ ဟိုပုန္းၿမိဳ႕နယ္ ဗန္းေစာက္ရြာ(မဲနယ္ေတာင္)မွ မုဆိုးေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ သက္တမ္း ႏွစ္(၂၀)ဦးေဆာင္ဖူးေသာ အသက္ (၇၄)ႏွစ္ရွိ ျဖား၀ါရိႏၱထြဥ္၏ ေျပာျပခ်က္မ်ားကို ျပန္လည္ေရးသားျခင္းျဖစ္သည္။